L’initiative de l’AIT de Yangon (Capitale de la Birmanie / Myanmar) et la WSLB (Worker Solidarity League of Burma) ont publié une déclaration commune à l’occasion du 133e anniversaire du 1er Mai.
Nous pensons que le 1er Mai appartient aux travailleurs eux-même et non à l’appareil de l’État ni aux ONG. La tactique de l’action directe doit être attribuée aux martyrs anarchistes de l’affaire de Haymarket de Chicago [en 1886], et non aux réformistes ou aux marxistes.
Avant le coup d’État militaire au Myanmar [en mars 2021], notre alliance AnarchoSyndicale était en sympathie avec la WSLB, l’une des ligues de travailleurs les plus fortes. Sous son égide, se trouvaient environ 140 syndicats et fédérations qui ont défendu les intérêts de la classe ouvrière pendant 22 ans.
Aujourd’hui, certaines de ses composantes et certains de ses comités ont été déclarés des organisations illégales et le gouvernement militaire leur a interdit d’exercer leurs activités [pour les travailleurs].
En temps de paix, les travailleurs sont exploités par la sueur, en temps de guerre, ils sont exploités par le sang.
Malgré les pandémies, les difficultés économiques et la guerre, le sacrifice altruiste de la classe ouvrière ne doit pas être vain et nous ferons de notre mieux dans l’intérêt de la classe ouvrière en nous faisant l’écho de la voix des sans-voix avec nos alliances.
Nous appelons par la présente à la solidarité de nos camarades internationaux de l’AIT en ce jour de mai, car nous n’avons que notre solidarité mutuelle les uns pour les autres. Ni l’appareil d’État ni les ONG bourgeoises ne peuvent servir les intérêts de la classe ouvrière dans ces circonstances.
Initiative AIT de Yangon
PS : en solidarité avec les compagnons de l’AIT en Birmanie, la CNT-AIT France a édité une brochure qui présente la Révolution de Printemps, une révolution en cours. (https://cnt-ait.info/2023/05/04/revolution-printemps-bro/)
မေဒေးလှုပ်ရှားမှုအား ပြန်လည်သိမ်းယူပါ။ (Reclaim May Day)
အပိုင်း – ၁
မေလ တစ်ရက်နေ့သည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအလုပ်သမားလှုပ်ရှားမှုအတွက် အထူးအရေးပါသော နေ့ရက်တစ်ရက်ဖြစ်သည်။ ယခင်က ဆိုဗီယက်ယူနီယံ နဲ့ အခြားသောနေရာများတွင် စတာလင်၏ဗျူရိုကရေစီဝါဒမှ ပြန်ပေးဆွဲ မောင်ပိုင်စီးခြင်းခံခဲ့ရသော်လည်း မေဒေးလှုပ်ရှားမှုပွဲတော် နေ့သည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းအလုပ်သမားလူတန်းစား၏ စည်းလုံးညီညွတ်မှုကိုပြသသော နေ့ရက်တစ်ရက်ဖြစ်လေသည်။ အတိတ်ကခက်ခဲရုန်းကန်မှုများအား သတိရပြီး ကျွန်ုပ်တို့၏ ပိုမိုကောင်းမွန်သောအနာဂတ်အတွက် မျှော်လင့်ခြင်းများအား သက်သေပြရမည့် အချိန်အခါပင်ဖြစ်သည်။ တစ်ယောက်၏ ထိခိုက်နစ်နာခြင်းသည် အားလုံး၏ထိခိုက်နစ်နာခြင်းအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သော အောက်မေ့ဖွယ်နေ့တစ်ရက်ဖြစ်ပေသည်။
မေဒေးလှုပ်ရှားမှုနေ့၏ သမိုင်းသည် မင်းမဲ့ဝါဒလှုပ်ရှားမှုများနှင့် ပိုမိုကောင်းမွန်သော ကမ္ဘာသစ်အတွက် ရုန်းကန်တိုက်ယူခဲ့သော အလုပ်သမားတို့၏ လှုပ်ရှားမှုနှင့် နီးကပ်စွာ ဆက်သွယ်နေသည်။ အမှန်တကယ်တမ်းတွင် မေဒေးလှုပ်ရှားမှုနေ့သည် ၁၈၈၆ ခုနှစ် ချီကာဂိုမြို့ တွင် အလုပ်ချိန် တစ်ရက် ၈နာရီသာရှိရေးအတွက် လှုပ်ရှားဆန္ဒပြမှုအတွင်း မင်းမဲ့ဝါဒ ၄ ဦးအား ကွပ်မျက်လိုက်ခြင်းမှ စသည်အခြေပြုလာခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် မေဒေးလှုပ်ရှားမှုနေ့သည် ကမ္ဘာကြီးအားပြောင်းလဲရန်အတွက် တိုက်ရိုက်လှုပ်ရှားမှု (Direct Action) အား အလုပ်သမားသမဂ္ဂများအတွင်း၌ အမှန်တကယ်အလုပ်သမားလူတန်းစားက ရုန်းကန်လှုပ်ရှားခဲ့သော « မင်းမဲ့ဝါဒ လှုပ်ရှားမှု » ၏ ပြယုဂ် တစ်ခုပင်ဖြစ်သည်။
=====
The IWA Yangon Initiative made a statement with WSLB(Worker Solidarity League of Burma) for the 133th Anniversary of May Day.We believed that May Day belong to the Worker and not the State and NGO ‘s apparatus and the tactic of direct action should be credited to Anarchist Martyrs of Chicago Haymarket affair and not the reformist or Marxist.
Before the Military Coup in Myanmar, our alliance Anarcho Syndical friendly WSLB was one of the strongest leagues and under its umbrella there were around 140 trade unions and affiliations which have stood over 22 years for the interest of the working class.
Now some of its components and committees were declared as illegal organizations and barred from doing the activities by the Military government.
In time of peace workers are exploited by sweat, in time of war workers are exploited by blood.
Despite pandemic, economic hardship and war the altruistic sacrifice of the working class should not be in vain and we will do our best in the interest of the working class by echoing their voice of the voiceless along with our alliances.
We hereby call of solidarity of our IWA international comrades in this Mayday as all we have is each other and neither State’s apparatus nor Bourgeois’s NGO may serve for the interest of the working class under these circumstances.
=====
ဟေးမားကဒ်အာဇာနည်များနှင့် မေဒေးနေ ဖြစ်ပေါ်လာပုံ
၁၈၈၇ ခုနှစ်တွင် ချီကာဂိုတွင် မင်းမဲ့ဝါဒီ ၄ ဦး သေဒဏ်ပေးခံခဲ့ရပြီး တစ်ဦးမှာ၂၁ နှစ်အရွယ် အငယ်ဆုံးတစ်ယောက်မှာ ထောင်ထဲမှာ ပင် မိမိကိုယ်ကို အဆုံးစီရင်ခဲ့ပါတယ်။
ကျန် ၃ ဦးကို ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခံခဲ့ရပြီး၊နောက်ပိုင်းတွင် မြို့ဝန် အက်ဂတ်က ဘက်လိုက်သောဂျူရီများနှင့် သက်သေမခိုင်လုံ အမှုဆင်ထားသော တရားစီရင်ချက်များကြောင့် ၃ ဦးလုံး လွှတ်ငြိမ်ချမ်းသာခွင့်ရခဲ့လေသည်။ အစိုးရကတော့ မင်းမဲ့စရိုက်ဆန်ဆန် ဆူပူမှုများကို တရားဥပဒေနဲ့ညီအရေးယူဆောင်ရွက်သည်ဟု ခေါင်းစဥ်တပ်ပြီး မင်းမဲ့ဝါဒီများနှင့်တူ မင်းမဲ့ဝါဒ ကိုပါ Thet ရန်ကြိုးပမ်းအားထုတ်ခဲ့သော်လဲ မအောင်မြင်ခဲ့ပေ။
အကြောင်းအရင်း နောက်တစ်ချက်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားနေ့ဖြစ်ပေါ်လာသော မေလ ၁ ရက်တွင် တစ်နေ့ အလုပ်ချိန် ၈ နာရီရရှိခွင့်အတွက် အလုပ်သမား ၄ သိန်းကျော် တောင်းဆိုတိုက်ပွဲဝင်ခဲ့သော သပိတ်ဆန္ဒပြမှုကို ဦးဆောင်ခဲ့သော ကုန်သွယ်ရေးသမဂ္ဂ (Trade Union) မှ မင်းမဲ့ဝါဒီများကို ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များကို ဗုံးခွဲတိုက်ခိုက်မှုဖြင့် စွပ်စွဲ၍ မတရားဖမ်းဆီး သေဒဏ်ပေးခြင်းခံခဲ့ရခြင်းဖြစ်ပြီး၊ အဆိုပါသေဒဏ်ပေးခြင်းခံခဲ့ရသော သူများအား အောက်မေ့အမှတ်ရစေရန် အလုပ်သမားများမှ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားနေကို နှစ်စဥ်ကျင်းပ ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်ပါသည်။
အလုပ်လုပ်ချိန် ၈ နာရီသာသတ်မှတ်ရေး သပိတ်တိုက်ပွဲဟာ မေလ ၄ ရက်နေမှာ ဗုံးပေါက်ကွဲမှု ရဲများနဲ့ အထိကရုန်းဖြစ်မှုတွေနဲ့ ရပ်တန့် သွားခဲ့ရပါတယ်၊ သပိတ်တိုက်ပွဲကို ဦးဆောင်ခဲ့တဲ့ သူတွေကို ဖမ်းဆီး အရေးယူခဲ့ပြီး အခင်းဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့နေရက်မှာ သပိတ်မှာရှိမနေခဲ့တဲ့ သူတွေဟာ တရားခွင်မှာ သူတို့ရဲ့ နိုင်ငံရေးခံယူချက် အတွက်ပဲ ကြိုပေးခံခဲ့ရတာဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီ ၇ ယောက်က
Samuel Fielden (ဆန်မြူရယ် ဖလ်ဒင်း) ဓမ္မဆရာ (Methodist pastor)
အလုပ်သမားရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူ၊ Albert Parsons ( အဲလ်ဘတ် ပါဆမ်) (အပတ်စဥ်ထုတ်မင်းမဲ့ ဂျာနယ် The Alarm ထုတ်ဝေသူနှင့် အယ်ဒီတာ) , Louis Lingg (လူးစ် လင်း) (ထောင်တွင်းကိုယ်ကိုကိုယ်သတ်သေသွားသူ ) August Spies (အောဂတ် စပိုင်)
(The Arbeiter-Zeitung, ဂျာမန် ဘာသာဖြစ်ထုတ်ဝေသော မင်းမဲ့ နှင့် အလုပ်သမား သတင်းစာ အယ်ဒီတာ)
Michael Schwab (မိုက်ကယ် ဆရ်ဝက်) (The Arbeiter-Zeitung သတင်းစာတွဲဖက် အယ်ဒီတာ)
Adolph Fischer (အဒေါ့ဖ် ဖစ်ရှာ)
( The Arbeiter-Zeitung သတင်းစား တွင် Layout ရေးဆွဲသူ), George Engel (ဂျော့ အန်ဂဲ)
( International Working People’s Association IWA အဖွဲ့ဝင်) တို့နှင့် ထောင်ဒဏ် ၁၅ နှစ်ချခံရပြီးနောက်ပိုင်း လွှတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ရရှိခဲ့သော Oscar Neebe (The Arbeiter-Zeitung သတင်းစားတွဲဖက်တည်ထောင်သူ) တို့ဖြစ်သည်။ နိုဝင်ဘာလ ၁၁ ရက်နေ ၁၈၈၇ တွင် ပါဆန် (Parson) စပိုက်(Spies) အယ်ဂယ် (Engel) နှင့် ဖ(စ်)ရှာ Fisher တို့ကို ချီဂကို တရားရုံးက ကြိုးမိန့်ချ သတ်ဖြတ်ခဲ့ပြီး သူတို့ရဲ့ စျပန ကို လူပေါင်း ၆ သိန်း တက်ရောက်ခဲ့ပြီး နီဘီ (Neebee) ဆ(ရ်)ဝဘ် (Schwab) နှင့် ဖီလ်ဒင်းတို့ ကို လွှတ်ပေးဖို့ တောင်းဆို ဆန္ဒပြမှုတွေကိုဆက်တိုက် ပြုလုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။
ဇွန် လ ၂၆ ရက်နေ့ ၁၈၉၃ တွင် သက်သေမခိုင်လုံ၍ ကွင်းလုံးကျွတ် လွှတ်မိန့်ကို ၆ နှစ်အကြာတွင်ပြန်လည်လွှတ်မြောက်လာခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် အထိကရုဏ်းထိန်းရေးတာဝန်ခံ ရဲတပ်ဖွဲ့ ကပတိန် ဘွန်ဖစ်ဒယ် (Captain Bonfield) အတွက်အလုပ်လုပ်ပေးနေသော သူတစ်ဦးမှ ဗုံးကိုခွဲခဲ့ပြီး သပိတ်ကိုပြီးပြတ်အောင် နောက်ကွယ်မှ စတီးစက်ရုံပိုင်ရှင်များ မှ ပူးပေါင်းခွင်ဆင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည် ဆိုသော သတင်းများလဲ ထွက်လာခဲ့သည်။
သူတို့၏ တရားရုံး၌ ရှောက်လဲထွက်ဆိုချက်များသည် ယခုအချိန်အထိ မင်းမဲ့စရိုက်ဆန်ဆန် အကြမ်းဖတ်မှုများဆိုသော စကားလုံးကို မေးခွန်ထုတ် စိိန်ခေါ်လျက်ရှိနေပြီး၊တရားခွင်အတွင်းလျောက်လဲချက်များကို စုစည်းမှတ်တမ်းတင်ခဲ့သော စွပ်စွဲသူနှင့်စွပ်စွဲခံ၊ ချီဂါကိုမင်းမဲ့များ၏ ထင်ပေါ်ကျော်ကြား မိန့်ခွန်းများသည် မင်းမဲ့ဝါဒီနှင့် မင်းမဲ့ဝါဒကို စိတ်ဝင်စားသူတိုင်း မဖြစ်မနေဖတ်သင့်သော သမိုင်းဝင်လျောက်လဲချက်များဖြစ်ဟု တင်ပြအပ်ရင်း မေးဒေးနေ့အားဂုဏ်ပြုရေးသား အပ်ပါသည်။
အကိုးကား
From the “the Haymarket Martyrs.” “Lucy Parsons” by William Katz.
From Anarchist Origin of May Day from WSM
From The Accused the Accusers: The Famous Speeches of the Chicago Anarchists in Court
တို့မှ ထုတ်နုတ်ပြန်ဆိုရေးသားသည်။
တန်ဂူး Wakhamount Collective
Photo credit iwa-ait