Quand les bolcheviks assassinaient des anarchistes à Paris
13 ژانویه گنجه آنارشیستی
نادر تیف :
یادآوری برخی رویدادهای تاریخی جنبش کارگری به این جهت ضرورت دارد که بتوان از آنها درس گرفت و برای امروز و آینده به کارشان بست تا بتوان از تکرار فاجعه جلوگیری کرد. یکی از این فجایع روز ۱۱ ژانویه ۱۹۲۴، نودوهفت سال پیش، در شماره ۳۳ خیابان گرانژـ اُ ـ بل (۳۳, rue Grange-Aux-Belles) در پاریس رخ داد.
در مکان مذکور ساختمانی وجود داشت که از ابتدای سده بیستم میلادی «خانه سندیکاها» نامیده میشد. در پی مبارزات کنفدراسیون عمومی کار (CGT) برای هشت ساعت کار در روز، این تشکل به اخراج از ساختمان بورس کار واقع در شماره ۳ خیابان Château d’Eau پاریس تهدید شد. یک مهندس به نام روبر لوزون ارثی برد و آن را در اختیار ث.ژ.ت. گذاشت. اتحادیه ساختمان مذکور را خرید و سندیکای کارگران ساختمان ث.ژ.ت. آن را نوسازی کرد. ث.ژ.ت. از ژوئن ۱۹۰۷ در این مکان مستقر شد و سال ۱۹۱۲ قرار شد که اتحادیه سندیکاهای ث.ژ.ت. سِن (Union des syndicats de la Seine) اسناد مالکیت ساختمان را به نام خود کند. این ساختمان میتوانست پذیرای تا ۳ هزار نفر باشد. فعالان کارگری در آن محلی برای خدمات رایگان پزشکی و یک چاپخانه راهاندازی کردند. این ساختمان فقط محل تجمع کارگران سندیکالیست نبود. در ابتداء آنارشیستها و سوسیالیستها و سپس کمونیستها در آن کنگره، جلسه و جشن برگزار میکردند. پس از آن که در کنگره شهر تور (دسامبر ۱۹۲۰) سوسیالیستها و کمونیستها از هم جدا شدند، دوّمیها نخستین کنگره اداری خود را در مه ۱۹۲۱ در همین ساختمان برپا کردند و تصمیم گرفتند خود را «واحد فرانسه انترناسیونال کمونیست» یا (SFIC) بنامند. ۱۵ اکتبر ۱۹۲۲ دوّمین کنگره در همین مکان تشکیل شد و دیمتری مانویلسکی از سوی کمینترن یا انترناسیونال کمونیست در آن شرکت کرد.
کسانی که با تاریخ تحریفنشدهی ث.ژ.ت. آشنایی دارند میدانند که این کنفدراسیون را فعالان کارگری آنارشیست پایهگذاری کردند. اما جنگ جهانی اوّل موجب شد که در این سندیکا اختلاف و دودستگی به وجود آید، به ویژه به این دلیل که فراخوان به اعتصاب عمومی ۱۹۲۰ شکست خورد. دو گرایش شکل گرفت. رهبری یک گرایش را که اکثریت پیدا کرد لئون ژوئو، آلفونس مرهایم و ژورژ دومولن به دست گرفت و دیگری که خود را «وحدتطلب» معرفی کرد مجموعهای بود از سندیکالیستهای انقلابی، آنارشیست و کمونیست. در این میان کل اتحادیه سندیکاهای ث.ژ.ت. سِن در میان گرایش وحدتطلب بود و لذا حال مالک ساختمان خانه سندیکاها بود. گرایش وحدتطلب CGTU یا کنفدارسیون عمومی کار وحدتطلب را بنیانگذاری کرد.
با توجه به رویدادهایی که در سالهای ۱۹۲۲ و ۱۹۲۳ در روسیه اتفاق افتاد اختلاف روزبهروز بین کمونیستها یا طرفداران سوسیالیسم اقتدارگرا که از تشکیل رژیم بلشویکها حمایت میکردند و آنارشیستها که برای سوسیالیسم آزادیخواه و از پایین مبارزه میکردند، افزایش یافت. آنارشیستها به شدت به افشای اقدامات بلشویکها در روسیه دامن زدند، جایی که فعالان کارگری پتروگراد، ملوانان کرونشتات و کشاورزان اوکرائین سرکوب شده بودند. کار به جایی رسید که کنفدارسیون عمومی کار وحدتطلب پیش از کنگرهی فوقالعاده خود در ۱۹۲۳ جزوهای منتشر کرد با عنوان: سرکوب آنارشیسم در روسیه شوروی. در این جزوه با مثالهایی خطر بلشویسم علیه طبقه کارگر به افکار عمومی نشان داده شد. آنارکوسندیکالیستهایی که در ث.ژ.ت. وحدتطلب متشکل شده بودند به تدریج به این نتیجه میرسیدند که کمونیستها تمایل دارند تا جنبش سندیکالیستی را به زیرمجموعهای از فعالیتهای احزاب تبدیل کنند. کمونیستها در کنگره تشکل مذکور خواهان پیوستن به انترناسیونال سندیکاهای سرخ شدند که در مسکو پایهگذاری شده بود. از آن پس آنارکوسندیکالیستهای ث.ژ.ت. وحدتطلب از خود میپرسیدند که آیا لزومی دارد که همچنان در آن باقی بمانند؟
حزب کمونیست فرانسه تصمیم گرفت که روز ۱۱ ژانویه ۱۹۲۴ در خانه سندیکاهای خیابان گرانژـ اُ ـ بل میتینگی برگزار کند. فعالان آنارکوسندیکالیست نیز تصمیم گرفتند که در آن شرکت کنند و استفادهی سیاسی این حزب را از مکان مذکور به چالش بکشند. تقریباً ۳ هزار نفر در سالن همایش حاضر بودند که ۳۰۰ نفرشان آنارشیست بودند. زمانی که مارت بیگو، یکی از رهبران حزب کمونیست و همچنین ث.ژ.ت. وحدتطلب پشت تریبون رفت تا سخنانی ایراد کند، یکی از آنارشیستها فریاد زد:«سندیکالیسم ربطی به شما ندارد.» تعداد زیادی از حاضران با کف زدن از این گفته حمایت کردند. ناگهان برق سالن قطع شد. پس از آن که برق دوباره وصل شد، یکی از رهبران حزب کمونیست به نام آلبرت ترن پشت تریبون قرار گرفت و فوراً به آنارشیستها فحاشی کرد. عدهای از آنارشیستها تصمیم گرفتند به سوی تریبون بروند. ترن که خود یک نظامی بود به رئیس گروه نظم حزب کمونیست که ژورژ بوگران نام داشت و مانند او نظامی بود، دستور داد که با قدرت هر چه تمامتر علیه آنارشیستها وارد عمل شود. تیراندازی آغاز شد و ژول بودو، کارگر ساختمان نخستین کسی بود که از ناحیه گردن با گلوله زخمی شد. او یک آنارکوسندیکالیست بود. اما متاسفانه دو کارگر آنارکوسندیکالیست دیگر به نامهای نیکولا کلو و آدرین پونسه که زخمی شده بودند در راه بیمارستان جان باختند. چه روزنامهی اومانیته، ارگان حزب کمونیست فرانسه و چه روزنامه لیبرتر که آنارشیست بود فردای آن روز مسئولیت فاجعه را به گردن یکدیگر انداختند. اما دروغپردازیهای روزنامه کمونیست اندکی بیش دوام نیاورد، زیرا تمام چند صد آنارشیست در گوشه چپ سالن بودند و تمام آثار گلولهها هم در این نقطه سالن دیده میشدند.
تشییع جنازه آدرین پونسه با حضور دستکم سه هزار نفر برگزار شد. حزب کمونیست فرانسه دروغ دیگری گفت و اعلام کرد که نیکولا کلو عضوش بوده و حتا برای او تشییع جنازه ترتیب داد، اما تعداد اندکی در آن شرکت کردند.
ا علیه آنارشیستها در قلب پاریس، آنارکوسندیکالیستها تصمیم گرفتند دستهجمعی از ث.ژ.ت. وحدتطلب خارج شوند. روزنامه یومیهی لیبرتر تیتر زد:«از جنایتکاران جدا شویم.» این چنین بود که آنارشیستها و همه غیرکمونیستها از این تشکل جدا شدند. آنان ابتداء اتحادیه فدراتیو سندیکاهای خودگردان را تشکیل دادند و سپس به اندازه برابر عدهای به ث.ژ.ت. پیوستند و دسته دوّم ث.ژ.ت. – سندیکالیسم انقلابی را پی ریختند.
هر چند ث.ژ.ت. وحدتطلب با پافشاری فعالان آنارشیست کمسیون تحقیقی تشکیل داد اما زیر فشار کمونیستها هرگز گزارشی منتشر نکرد. سال ۱۹۲۹ دو کارگر آنارشیست به نامهای ژولین لوپن و آلبرت گیگی گفتند که یکی از تیراندازان گابریل دوکور عضو حزب کمونیست و سندیکای کارگران راهآهن بوده است، با این حال هرگز هیچکس برای مرگ دو نفر در میتینگ خیابان گرانژ ـ اُ ـ بل دستگیر نشد.
مه پیکره، زن و فعال آنارکوسندیکالیست که در سالن حضور داشت در کتابش به این فاجعه اشاره گزارشگونه کرده است که میتوان در لینک زیر خواند: http://monde-nouveau.net/spip.php?article594
نادر تیف
دوشنبه ۲۲ دی ۱۳۹۹ ـ ۱۱ ژانویه ۲۰۲۱